بررسی استاندارد های ایمنی خودرو و فناوری های نوین 2025

در سال‌های اخیر، فناوری‌های ایمنی در صنعت خودروسازی فراتر از تجهیزات سنتی مانند کیسه‌هوا و کمربند ایمنی پیش رفته‌اند. این سیستم‌های نوین نه‌تنها تجربه‌ی رانندگی را هوشمندتر و راحت‌تر کرده‌اند، بلکه نقش چشمگیری در حفظ جان راننده و سرنشینان دارند. از سامانه‌های هشدار تصادف و کنترل پایداری گرفته تا سیستم‌های خودکار ترمزگیری، هرکدام برای کاهش خطرات جاده‌ای طراحی شده‌اند. در این مقاله به معرفی استانداردهای جهانی ایمنی خودرو و فناوری‌های نوین این حوزه می‌پردازیم.

معیارهای ایمنی استاندارد خودرو

معیارهای ایمنی خودرو مجموعه‌ای از استانداردها و آزمون‌ها هستند که میزان امنیت خودرو را در برابر تصادف و خطرات جاده‌ای مشخص می‌کنند. این معیارها شامل بررسی عملکرد ترمز، مقاومت بدنه، و سیستم‌های حفاظتی مانند کیسه‌هوا و کمربند ایمنی است.این معیارها توسط سازمان‌های جهانی مانند Euro NCAP و NHTSA تدوین می‌شوند و برای سنجش میزان حفاظت خودرو از سرنشینان در شرایط مختلف طراحی شده‌اند.

فناوری های نوین ایمنی خودرو

تجهیزات ایمنی خودرو نقش مهمی در حفاظت از جان راننده و سرنشینان هنگام تصادف یا شرایط ناگهانی جاده‌ای دارند. این سیستم‌ها با عملکرد سریع و دقیق، می‌توانند خطرات احتمالی را کاهش دهند و از آسیب‌های جانی جلوگیری کنند. در ادامه، به پرکاربردترین و مؤثرترین تجهیزات ایمنی خودرو و کارکرد هر یک اشاره می‌کنیم.

1. سیستم ترمز ضدقفل (ABS)

سیستم ABS یا Anti-lock Braking System یکی از مهم‌ترین تجهیزات ایمنی خودرو است. این فناوری مانع از قفل شدن چرخ‌ها هنگام ترمزگیری شدید می‌شود و به راننده کمک می‌کند کنترل فرمان و پایداری خودرو را حفظ کند. خودروهایی که فاقد سیستم ترمز ضد قفل هستند، در ترمز ناگهانی ممکن است سر بخورند و کنترل خودرو را از دست بدهند.

2. سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESP)

ESP یا Electronic Stability Program به راننده کمک می‌کند تا در پیچ‌های تند یا مسیرهای لغزنده، تعادل خودرو حفظ شود. این سیستم با کنترل چرخ‌های جداگانه و کاهش توان موتور، مانع از لغزش و واژگونی خودرو می‌شود.

3. کیسه‌هوا (Airbag)

کیسه‌هوا یکی از مهم‌ترین تجهیزات ایمنی غیرفعال است و هنگام تصادف با سرعت بالا باز می‌شود تا از برخورد سر و بدن سرنشینان با اجزای داخلی خودرو جلوگیری کند.

انواع ایربگ ها و کارکرد آن‌ها عبارتند از:

• کیسه‌هوای راننده و سرنشین جلو: این کیسه‌ها در جلوی خودرو نصب شده‌اند و هنگام تصادف از جلو، سر و سینه راننده و سرنشین جلو را از برخورد با فرمان و داشبورد محافظت می‌کنند.

• کیسه‌هوای جانبی: این کیسه‌ها در کنار صندلی‌ها قرار دارند و در برخوردهای جانبی، از تماس سر و قفسه سینه سرنشینان با درب خودرو جلوگیری می‌کنند.

• کیسه‌هوای پرده‌ای: این کیسه‌ها به شکل پرده در طول پنجره‌ها نصب شده‌اند و در تصادف‌های جانبی یا واژگونی خودرو، سر و گردن سرنشینان را محافظت می‌کنند.

• کیسه‌هوای زانویی: این کیسه‌ها زیر داشبورد جلوی پاهای راننده و سرنشین جلو قرار دارند و هنگام تصادف، از آسیب زانو و پا جلوگیری کرده و موقعیت راننده روی صندلی را ثابت نگه می‌دارند.

• ایربگ عابر پیاده: این کیسه‌ها خارج از خودرو نصب می‌شوند و در برخورد با عابران، از وارد آمدن آسیب جدی به آن‌ها جلوگیری می‌کنند و امنیت عابران پیاده را افزایش می‌دهند.

4. کمربند ایمنی پیش‌کشنده (Pretensioner Seatbelt)

کمربند ایمنی پیش‌کشنده هنگام برخورد یا تصادف، به سرعت کشیده می‌شود و بدن سرنشین را محکم به صندلی می‌چسباند. این عملکرد مانع از پرتاب شدن سرنشین به جلو و برخورد با فرمان، داشبورد یا شیشه جلو می‌شود.

در خودروهای مدرن، این کمربندها اغلب با سیستم محدودکننده نیرو (Load Limiter) ترکیب می‌شوند. این سیستم در لحظه مناسب، کمی از فشار کمربند را آزاد می‌کند تا از آسیب‌های قفسه سینه جلوگیری شود و سرنشین ایمن بماند.

کمربندهای پیش‌کشنده باعث می‌شوند که کیسه‌هوا هم به بهترین شکل عمل کند، زیرا سرنشین در موقعیت مناسب قرار دارد و احتمال آسیب کمتر می‌شود.

کمربند ایمنی پیش‌کشنده

5. سیستم هشدار خروج از خط (Lane Departure Warning – LDW)

سیستم LDW با استفاده از دوربین‌های نصب‌شده در جلوی خودرو، خطوط مسیر جاده را تشخیص می‌دهد و موقعیت خودرو را نسبت به این خطوط دنبال می‌کند. اگر خودرو به‌طور ناگهانی از خط خود منحرف شود و راننده بدون علامت دادن یا ترمزگیری واکنشی نشان ندهد، سیستم فعال می‌شود و راننده را با هشدار صوتی، لرزشی یا نوری مطلع می‌کند.

در خودروهای پیشرفته‌تر، این فناوری با سیستم کمک فرمان (Lane Keeping Assist) ترکیب می‌شود و به طور خودکار خودرو را به مسیر اصلی بازمی‌گرداند. به این ترتیب، LDW به کاهش تصادف‌های ناشی از خواب‌آلودگی، حواس‌پرتی یا عدم تمرکز راننده کمک می‌کند.

6. سیستم کمک به حرکت در مرکز مسیر (Lane Centering Assist – LCA)

سیستم کمک به حرکت در مرکز مسیر (LCA) نسخه پیشرفته‌ای از هشدار خروج از خط (LDW) است که با استفاده از دوربین‌های هوشمند، موقعیت خودرو را به‌طور دقیق روی خطوط جاده پایش می‌کند. اگر خودرو به‌طور ناخواسته از لاین خود منحرف شود و راننده واکنشی نشان ندهد، سیستم LCA به‌طور خودکار فرمان را تنظیم می‌کند و خودرو را به مسیر اصلی بازمی‌گرداند.

سیستم کمک به حرکت در مرکز مسیر (Lane Centering Assist – LCA)

7. ترمز اضطراری خودکار (Automatic Emergency Braking – AEB)

سیستم AEB موانع، خودروهای جلویی و عابران پیاده را شناسایی می‌کند و در صورت عدم واکنش راننده، خودرو به‌طور خودکار ترمز می‌گیرد تا از تصادف جلوگیری شود. این فناوری با دوربین، رادار و سنسورهای لیزری محیط جلوی خودرو را پایش می‌کند و سرعت خودرو را در فاصله مناسب با مانع تنظیم می‌کند. AEB باعث کاهش شدت تصادف‌ها و جلوگیری از برخوردهای ناگهانی می‌شود و جزو فناوری‌های نوین ایمنی فعال محسوب می‌شود.

8. سیستم پارک خودکار (Automatic Parking Assist – APA)

سیستم پارک خودکار (APA) به راننده کمک می‌کند خودرو را بدون نیاز به کنترل کامل فرمان، دقیق و ایمن در جای پارک قرار دهد. این فناوری با استفاده از حسگرها، رادار و دوربین‌های 360 درجه محیط اطراف خودرو را بررسی می‌کند و مسیر مناسب برای ورود به جای پارک را محاسبه می‌کند.

هنگام فعال شدن سیستم، راننده فقط کنترل سرعت خودرو را با پدال گاز و ترمز در دست دارد و سیستم فرمان و زاویه چرخ‌ها را به‌طور خودکار تنظیم می‌کند. در نسخه‌های پیشرفته‌تر، خودرو به‌طور کامل خودکار پارک می‌شود و راننده حتی نیازی به دخالت در پدال‌ها و فرمان ندارد.

9.سیستم هشدار نقطه کور (Blind Spot Detection – BSD)

سیستم BSD با استفاده از رادار، لیزر و دوربین‌ها محیط اطراف خودرو را به‌طور مداوم پایش می‌کند و خودروها یا موتورسیکلت‌هایی که در نقاط کور راننده قرار دارند را شناسایی می‌کند. زمانی که راننده قصد تغییر لاین یا سبقت گرفتن دارد، سیستم هشدار نوری، صوتی یا لرزشی را ارسال می‌کند تا از برخورد جلوگیری شود.

این فناوری به ویژه در بزرگراه‌ها، مسیرهای شلوغ و شرایط کم‌نور یا بارانی اهمیت دارد، زیرا راننده ممکن است نتواند تمام محیط اطراف خودرو را ببیند. با ترکیب BSD با سیستم‌های هشدار خروج از خط (LDW) و کنترل حرکت در مرکز مسیر (LCA)، راننده کنترل بیشتری روی خودرو دارد و خطر تصادف به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد

10.سیستم دید در شب (Night Vision)

سیستم دید در شب به راننده کمک می‌کند در شرایط نور کم، محیط اطراف و موانع جاده را بهتر ببیند. این سیستم دو نوع دارد:

سیستم‌های غیرفعال (Passive Night Vision): این سیستم با استفاده از دوربین‌های حرارتی ، گرمای تولیدشده توسط انسان‌ها، حیوانات یا اجسام را شناسایی می‌کند و تصویر سیاه و سفید آن را روی مانیتور خودرو نمایش می‌دهد. این قابلیت باعث می‌شود راننده بتواند عابران یا حیوانات در جاده را حتی در تاریکی مطلق مشاهده کند.

سیستم‌های فعال (Active Night Vision): این سیستم از نور مادون قرمز برای روشن کردن جاده استفاده می‌کند و تصاویر با وضوح بالا روی مانیتور خودرو نمایش داده می‌شوند، بدون اینکه باعث خیره شدن رانندگان روبه‌رو شود. این فناوری به راننده اجازه می‌دهد مسیر و موانع را با دقت بیشتری ببیند و عکس‌العمل سریع‌تری نسبت به خطرات داشته باشد.

11. چراغ‌های هوشمند و Adaptive Lighting

چراغ‌های هوشمند و Adaptive با حسگرهای نور و دوربین، زاویه و شدت نور را بر اساس شرایط جاده و پیچ‌ها تنظیم می‌کنند. این فناوری دید راننده را در شب، شرایط بارانی و مه‌آلود بهبود می‌دهد و راننده مسیر را واضح‌تر می‌بیند. برخی چراغ‌های پیشرفته می‌توانند نور را به سمت خودروهای روبرو محدود کنند تا دید رانندگان روبه‌رو را مختل نکندو.

12. ترمز اضطراری اتوماتیک عقب (Rear Automatic Emergency Braking – RAEB)

سیستم RAEB یک فناوری پیشرفته ایمنی خودرو است که هنگام حرکت به‌عقب، خطر برخورد با موانع یا عابران پیاده را شناسایی می‌کند و در صورت لزوم، به‌طور خودکار ترمزها را فعال می‌کند تا از تصادف جلوگیری شود.

این سیستم با استفاده از سنسورهای اولتراسونیک، رادار و دوربین‌های عقب، فاصله خودرو با موانع پشت سر را به‌طور لحظه‌ای اندازه‌گیری می‌کند. اگر خودرو به مانع نزدیک شود و راننده واکنشی نشان ندهد، RAEB ترمزها را به سرعت اعمال می‌کند و شدت برخورد را کاهش می‌دهد یا به طور کامل از آن جلوگیری می‌کند.

با مطالعه این مقاله، با استانداردها و فناوری‌های نوین ایمنی خودرو 2025 آشنا شدید. اگر به این نوع مطالب علمی و ایمنی خودرو علاقه‌مند هستید، می‌توانید به مقالات مرتبط ما : «10 خطر درباره چرخ خودرو که می‌تواند هر راننده‌ای را تهدید کند» و «5 عملی که نباید در خودروهای اتوماتیک انجام داد» نیز مراجعه کنید .

برای آشنایی با جدیدترین فناوری‌ها و استانداردهای ایمنی خودرو، همراه با گروه صنعتی هپتان دانش خود را افزایش دهید و از آخرین نوآوری‌های صنعت خودرو مطلع شوید.